DUAYEN

Osmanlı’da ve Rusya’da İlerleme Çabaları (Özet)

Y. Mimar ERCAN EVREN

Son iki haftadır Osmanlı ve Rusya’ daki “İlerleme” faaliyetleri üzerinde kafa yoruyoruz. Oldukça uzun yazılar oluştu. Konunun daha iyi kavranması için bu hafta çok kısa bir özet çıkartmanın doğru olacağını düşündüm.

İlerlemeyi sağlayan unsurları; bana göre, şöyle sıralayabiliriz:

Özgürlük - Bu ülkenin yönetimi ile ilgili bir durum. Özgürlük totaliter rejimlerde değil daha çok demokratik ülkelerde gelişiyor. Özgürlük olmayan yerde fikirler yeşermiyor. Tabii bu genellikle böyle, mutlak bir hüküm değil.
Zenginlik - Zengin olmayan bir ülkede de ilerlemenin çok zor olduğunu söylemeliyim. Zenginliği sağlayan ise “Üretim” . Üretim ise Ticaret, sanayi, tarım, turizm gibi faaliyetler. “Tüketim” ise bunun tam tersi. Üretimin verimli olması için de insanın teşebbüs gücünden faydalanmak gerekiyor. Salt devletçilik ile işler pek verimli olamıyor. Tabii vahşi kapitalizmin acımasız uygulamalarından korunmak için sosyal hakların gündemde tutulması gerekiyor. Buna da “Sosyal demokrasi” diyoruz.
Bilgi – Ülkeyi bir bitkiye benzetirsek özgürlük ve zenginlik hava ve toprak gibidir (atmosfer). Onsuz bitki yetişmez (Günümüzde topraksız tarım yapılmaya çalışılsa da). Bilgi ise su ve gıdadır (gübre gibi). Bilgi ancak “Eğitim” ile verilir. Su ve gıdası iyi olmayan bir bitki nasıl cılız olursa ülkeler de bilgisiz cılız olur. Tabii doğru dürüst bilimsel bilgiden bahsediyoruz. Yoksa din adamlarına âlim demekle bu iş hallolmuyor. Ben, eğitimin; en az bir yabancı dili iyi öğrenmek şartı ile, anadilde olması taraftarıyım. “Ana gibi yar anadil gibi dayanak olmaz”. Pedagoglar en iyi usavurmanın (rezonman) anadil ile yapıldığını söylüyorlar.
Bağnazlıktan ve skolastik düşünceden uzak durmak – Şüphesiz Din (inanç) insan ruhunu besleyen en önemli bir unsurdur. Ancak; özellikle cahil toplumlarda, istismara çok müsaittir. Örneği bitkilerden vermişken devam edelim. Bağnazlık (fanatizm) ve skolastik düşünce de bitkilere musallat olan “Haşereler” gibidir. Ne yaparsanız yapın bitkiyi yaşatamazsınız.

Haftaya; Bir aksilik çıkmaz ise, sizlere harflerle değil renkler ve formlarla hitap etmeyi düşünüyorum. Her yıl düzenlediğim sonbahar sergimi dijital ortamda sizlerle paylaşmaya çalışacağım. Kıymetli yorumlarınızı bekliyorum.