Çuvaşlar
Gezi-Gözlem-İnceleme
Zaman; 04 Ağustos 2017 Toros dağlarının Beydağları bölümü… Teke dağının, karşı yamaçlarındaki köyümdeyim. Rakım 1400 m. Gece vakti saat 24.00. Prof. Dr. L.N. Gumilov’un “Eski Türkler” tarihini yeniden okurken; Ruhum, Pasifikten Atlas Okyanusu arasında bir kelebekti. Belki bal yapan arıydı. Ruhum durağan değildi. Aklım düşünüyordu. Zaten evren düşünen akıldı. Düşünmek var olmak DEMEKTİ... Ve düşünüyordum. Sessizlik ve yalnız bir ortamda. Elimde kâğıt, kalem ve de BEN. Temmuz 2017 de gezdiğim; Turan’ın bir değerli parçası Çuvaşistan’ı anlatmak istedi gönlüm. Etkilenmişti ruhum, Çuvaşlar’dan. İşte başlıyorum yazmaya; Ne çıkarsa bahtıma. Birden dalıverdi gönlüm Pasifikten –Atlantik’e; Bu coğrafyada, tarihi bilgilerimize göre, “Türk atlısının, okçusunun karşısına çıkan düşmanın hiçbir şansı yoktur”.
Bir destandır, Türk’ün Tarihi…
Destanlaşan tarihimizin en eski; Türk boyları, Çuvaşlar ve Yakutlardır. Yakut Türklerinin ataları; onüçbin beşyüz yıl önce; Bering boğazından Amerika’ya geçti. Kızılderililerin atasıdırlar. Şaman’dılar. Tanrıları gökte idi. 2004 yılında, California’da milli park, Yosemite Parkı’nı gezdim.






Yarım adayı da gördük hüzünlü.













“Güneşin ortasında, Kızıl Şallı Kız”
Diye başlayıp devam eden duaları. Güneşin ışınlarını, genç kıza benzetir Çuvaşlar… İdil nehri, ortasında devasa bir kadın heykeli var yönü doğuya dönük. İlk cumhurbaşkanının anasıymış. Şimdi O’na Çuvaşların anası diyorlar. Çuvaş Türkçe’si en eski Türkçe’dir. Önemli ses değişiklikleri vardır. Kök aynıdır. Kök Türkçe’dir. Türkçe de kökler tek hecelidir. Çuvaşça, Türk şivelerinin atasıdır. Protota Türkçe’dir. Türk dilinin sırları, Çuvaşça’da saklıdır. Birde Yakutca’da. Arkeikprotota Türkçe’de. Dört tane çoğul eki varken, Türkçe’de sadece ‘ler-lar’ ekleri kaldı, iki çoğul ekini unuttuk. Biz- ve siz deki “Z” unutulmuş bir çoğul ekidir. Eski Türkçe’de “N” de çoğul ekiydi. Çuvaşça da yaşıyor. Ruslar Çuvaş dilini unutturmak için her şeyi yapıyor. Okullarda Çuvaşca öğretmiyorlar. Çuvaşça, evlerde nesilden nesile aktarılıyor. 1,5 milyon insan Çuvaşça konuşuyor. Türkçe’nin atası bir dil. MÖ. 3 YY.da göçebe kavimleri tek bayrak altında Metehan topladı. Metehan, Batur han’dır aslında. Büyük Hun devletini kurdu. Sarı denizden, Atlas Okyanusu’na uzanan Roma önlerinde at kişnemeleri ve Nal seslerini duyuran, ülkesini oğulları arasında paylaştıran, Metehan; Sülalesi 24 boydur Türktürler. Sonra ikiye ayrıldılar. Moğol, Mançu ve Tunguz ve kavimleri de Hun imparatorluğuna dâhildi. Türk Hunların en batısındaki halk, Çuvaşlardır. Hunlar, insanlara ölümü yakınlaştırırdı. Korku ve güçtüler ve Türk’tüler. Hunlar; Fin- Ogur’ları ve Fars dillerini konuşan halkları kendisine boyun eğdirdi. Hun devleti, MÖ. 70 yılında Çinliler tarafından parçalandı. Parçalanan Hun Türkleri, Ural’dan Hind okyanusuna kadar uzanan coğrafya da KUŞAN imparatorluğunu kurdular.
- Zeki Velidi Togan: Hatıralar 1970 Basım
- Atlas Dergisi: Çuvaşlar özel sayısı
- Clara Zetkin: Leninden Anılarım
- İlya Nikoloviç Ulyanov: Çuvaşları Aydınlatmak
MAKALE Yorumları
MUHARREM YELLİCE
TÜRKOLOG
mail_outline : myellice07@hotmail.com
Diğer Makaleler
- Bir Günü’nün Anısı
- Çuvaşistan’da İlk Gece
- Nardoğan Bayramı…
- Türklerde Millet ve Ok’un Gelişimi
- Türklerin Felsefe’ye Katkısı.
- İl Dini
- ’Ziya Gökalp ve Türk Töresi’’ üzerine
- Şamanizm (Kam) Dinindeki Tanrıla
- Türk İnsanı ve Deizm:
- Mohaç Meydan Muharebesi (29-08-1526)
- 25 Yıllık Kurum, Adile Teyze
- Rektörlük Seçimi Öncesi Üniversitede Neler Oluyor?
- İranda; Cengiz ve Timur
- İskender Ve Arap İşgalleri..
- Tanrı Korku Unsuru mu, Sevgi Unsuru mu?
- Atatürk’ün Cephede Okuduğu Kitap
- İran Mitolojisinde Ateş
- Dinlerin Kurumlaşması….
- Şehit Adil Okur Anısına!
- Altay ve Tanrı DağlarındaTürk’ün Var Oluşu
- Gizemli Ülke Nepal
- Hüseyin Özbay’la Varlık ve Hiçlik Üzerine Sohbet (1)
- Mevlâna Aldı Götürdü Beni Geçmişe
- Aristo ve Ben
- Maniheizm; Dini Algısının Türkler Ve İranlılar Üzerindeki Etkileri
- Osmanlı Tarihi Aynasından Bugüne; Sosyal Olaylar
- Dekart; Şaşkın Katolik
- Spınoza bir garip yahudi
- Lenin’in Ütobik Dünyası
- Engels- ve Karl Marx’ın..
- Karl Marx’ın Ütobik Dünyası
- Eflatun’nun Ütobik Dünyası
- Çanakkale Ruhuyla Zamanda Gezinti
- Aristo'dan Günümüze Düşünce’nin Evrimi
- Yeni Eflâtunçuluk ve Tasavvuf
- Zaman , Mekan, Madde ve Evren
- Biraz Felsefe (5)
- Kant'ta idealizm Mekan ve zaman
- Yeni Yıl İnançları
- Evrene İki Farklı Bakış
- Kırcami ve Planlama
- Eğitim Anlayışımıza Felsefi Bakış
- Atilla Roma’da
- Sokağıma Asfalt Döküldü
- Sanayi ve İnsan
- Çanakkale Ruhuyla Zamanda Gezinti
- Gönül Dostları Gurubu
- Yeni Müfredatta Post Modernist Anlayış...
- Devlet Terörü ve Hukuk
- Tanrı’nın Peygambere İhtiyacı Var mı?
- Yel Ana - Ayaz Ata - Noel Baba
- Çuvaşlar
- Yel Ana- Ayaz Ata-Noel Baba
- İnsan –Düşünce- Hukuk
- Bir Gezi Gözlem
- Ben Tüm Darbeleri Yaşadım
- Ziya Gökalp'in Fikirleri
- Oruç'un Son Günü
- Ziya Gökalp Türkçülüğün Öncü Düşünürü
- Tevfik Fikret
- Mehmet Akif İttihatçı, İslamcı
- Namık Kemal'i Anlamak
- Nâzım Hikmet (1902-1963) (6)
- Nâzım Hikmet (1902-1963) (5)
- Nâzım Hikmet (1902-1963) (4)
- Nâzım Hikmet (1902-1963) (3)
- NÂZIM HİKMET (1902-1963) (2)
- Nâzım Hikmet (1902-1963) (1)
- İslamda Tebliğ ve Cihat
- Biraz Felsefe -10-
- Avrupa Adaleti
- Biraz Felsefe -9-
- Biraz Felsefe 8
- Biraz Felsefe 7
- Biraz Felsefe 6
- Biraz Felsefe 5
- Biraz Felsefe 4
- Biraz Felsefe 3
- Biraz Felsefe 2
- Tanrı Algısı
- Darbe Teşebbüsü Oldu Ne Yapalım'
- Darbeden Turan'a
- Darbe'nin Düşündürdükleri
- Darbe Üzerine
- Dubai Kazan Biz Kepçe (5)
- Abu Dabi'den Dubai'ye Çölde Yolçuluk (4)
- Umman'dan Abudabi'ye Çöller'de Yolculuk ( 3)
- Muskat'ta İlk Gün (2)
- Umman'a Hareket (1)
- Şehirde Düğün
- Köyümde Düğün
- Hurafelerle Anlatılan Çanakkale
- İstiklal Marşı Şiirinin Tahlili
- Zamanda Kadın
- Eğitime Pedegojik Bakış
- İslamda Tasavvuf Var mı ?
- Tasavvuf Nedir?
- 2016'ya Tasavvuf Sohbetiyle Girdim
- Yaş Günü'm...
- Sagalasos'ta Bir Gün
EN ÇOK OKUNAN
- Sigara içmek için çıktığı balkondan düşen adam hayatını kaybetti
- Düden Çayında korkutan balık ölümleri
- Antalya-Konya karayolunda trafik kazası; 2 ölü, 5 yaralı
- TALYA’da Mahkeme İtirazları Redetti, yapım yolu açıldı
- İki Otomobil çarpıştı, 3 ölü, 4 yaralı
- Rektör Prof. Dr. Özkan: "Türkiye'de uygulanan aşının çok güvenli olduğunu düşünüyorum"
- Binlerce balığın ölümüyle ilgili 4 tesise ceza
- Baba da Veda etti
- 4 milyonluk TL'lik otomobil kısıtlama saatinde ortalığı savaş alanına çevirdi
- Melek İpek davasında flaş gelişme, avukatlar tutukluluğa itiraz etti
- Yeni bir yıla girerken...DR. ALİ YILMAZ
- Çekin ellerinizi Konyaaltı\'ndan !..İBRAHİM AKKAYA
- Vitrin MankeniDR. ALİ YILMAZ
- Konyaaltı mı? Lara mı?PROF. DR. TUNCAY NEYİŞÇİ
- Çuvaşistan’da İlk GeceMUHARREM YELLİCE
- İnsanların Kafası….TURGAY ALP
- Sömürgenler ve Sömürülenler-1PROF. DR. RAMAZAN DEMİR
- İYİ Parti\'de yaprak dökümü..İBRAHİM AKKAYA
- Hiçliği Öğrenmek...iBRAHİM UYSAL
- Atatürk’ün Annesi Zübeyde Hanımın Ölümünün 98’nci Yıldönümü Anma GünKEMAL KARAKUZEY
