YARINA YOLCULUK

Güven

Nehirle denizin ilişkisi gibidir

Benim kendimle ilişkim.

Bunu bir ben bilirim, bir de beni bilenler.

 

Kâh nehir olurum denize varmak için,

Kâh deniz olur beklerim nehir için

 

Nehir denize güvenir, deniz de nehre

Çünkü nehir denizdir, deniz de nehir

Kim kime güvenir ise o olur elbet

Deniz kuytusunda çok nehir (s)aklar

 

Nehre giden denize bulut,

Nehre varan buluta da

Yağmur dendiğini bir ben bilirim elbet.

 

 

Elif Şafak “Kazanılması yıllar süren, kırılması saniyeler alan ve dağıldıktan sonra tekrar toparlanması için ömür gereken şeye GÜVEN” denir demiş. Gerçekten böylemi işin aslı sorgulamak gerek.

 

Kesinlikle evet “güven” bu hayatın en temeli, o olmadan üzerine hiç bir şeyi inşa etmemek gerek. Ne ev, ne bir aşk, ne bir kale ne de bir işletmeyi veya başka bir değeri. Güven elbet bir sonuçtur ve uzunca bir süreç gerektirir.

 

Yaşadığımız eve güveneceğiz, o evi yapan, demirini döşeyen ustaya, ekmeği yapan fırıncıya, pazar yerinde bazlamayı açan kadına, arabanın motorunu tamir edecek ustaya, komşularımıza, yolda yürüyenlere, simit satana, dondurmacıya, lastik tamircisine güveneceğiz. Güven varsa huzur ve mutluluk var, güven yoksa hiçbir şey yok.  Paranoya ki bir psikolojik hastalıklı olma halidir ve güven olmadığında mutlak başlıyor.

 

Hepimizin en önce öğrendiği tutunma duygusudur. Minik bir bebeği havaya atın tutun bunu çok iyi gözlersiniz. Gözler iri iri açılır havaya atıldığında korkudan, boşluğu yakalama telaşındadır. Ayaklarımız toprağa bastığında kendimizi bu sebeple daha güvende hissederiz.

 

Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre güven; “korku, çekinme ve kuşku duymadan inanma ve bağlanma duygusu, itimat” veya “yüreklilik, cesaret” demek. Yani diğer bir deyişle değerli bir şeyi bir başka kişiye, mekana hiçbir tereddüt duymadan emanet edebilmek, onda tutabilmek hatta ona verebilmek demek.

 

Güven kavramına insan açısından bakıldığında güven yaratmak için öncelikle bireyin kendine güvenmesi, sonra güvenilir olması ve başkasına güven duyması gereklidir.

 

Güvenilir olmak için bilinen üç ölçüt vardır. Bunlar bütünlük, ilgi ve sonuçlardır.  Bütünlük; davranışlarını önceden kestirebildiğimiz, özü sözü bir olan, dürüst, ahlaki değerlerle yaşadığına inandığımız insanlara güveniriz. İlgi; başka birinin bizim duygularımızı, ihtiyaçlarımızı hesaba kattığını ve ilgilendiğini fark edersek ona güven duyarız. Sonuçlar; sözlerini tutan ve beklentilerimizi karşılayan insanlar bizim gözümüzde güvenilirdir. Yani “sınıfını geçersen sana bisiklet alırım” diyen babaların sınıfını geçen çocuklarına bisiklet almaması çocuklarının gözünde güven kaybetmesine nedendir. “Akşam sizi sinemaya götüreceğim” diyen birinin akşam yorgunluğunu bahane etmesi, onu evde bekleyenlerin güvenlerini sarsacaktır. Bunlara ilaveten söylediği gibi yaşamayan kişilere de güven duyulmaz elbet. Ağzında sigara başkasına “sigarayı bırakmalısın” nasihati çoğu zaman kabul edilir değildir. O sebeple çocuklar büyüklerinin dediklerini değil ayak izlerini takip ederler. İlgi göstermek hem güvenmenin hem de sevmenin göstergesidir. İnsan sevdiğine ilgi gösterir ve sevdiğine doğal olarak da güvenmenin kapılarını açacaktır. O sebeple nitelikli ilgi son derece önemlidir. Yani “mış” gibi değil “gerçek” kalpten gelen inançla ilgi göstermek elbet burada kastedilen.

 

Elbet kolay değildir güvenmek ve güvenilir olmak. Güvenilir olmak için; sözünü tutmak, bütünlük sergilemek(özü sözü bir olmak), bir görevi yapacak yetkinlik ve beceriye sahip olmak, dürüst olmak, sorumluluk sahibi olmak ve beklentilerini açıkça ortaya koymak gereklidir.

 

Tüm bu anlatılanlara bakıldığında Elif Şafak’ın dediği başlangıçta doğruymuş gibi geliyor. Fakat işin içine girildiğinde başka türlü bir resim ortaya çıkıyor. Konunun detayına girmeden önce, Emre Yılmaz’ın Şeytanın Fısıldadıkları isimli kitabında bahsettiği şeyleri bir hatırlamak gerek.  “Sevginin karşıtı nefrettir diyorlar. Hayır. Sevginin karşıtı nefret değildir. Sevginin karşıtı yalandır. Nefrete daha çok inanırım sahtesi olmaz” der Emre Yılmaz. Buradan ben üç anlam ve üç sevgi boyutu çıkarıyorum. Birincisi gerçek sevgi, yani İngilizcesi “I rise in love”, Türkçesi “aşkın içinde yücelmek” demek. Tarafların birbirlerini hiçbir şekilde yanlış anlamadığı, korkuya ve endişeye mahal olmayan, bedenlerin ve ruhların yalın ve çıplak olabildiği durumdur. Gerçek anlamda coşku ve mutluluk verir. Bu durumun içindeki taraflar birbirlerine her şeylerini anlatırlar ve asla yanlış anlaşılmazlar.

 

İkinci durum, gerçek sandığımız ama gerçek olmayan zahiri, yansıma sevgidir. Yaşarken güzeldir fakat gerçek olmadığı anlaşılınca acı verir kişiye. İngilizcesi “I fall in love” dır.  Yani kuyuya düşer gibi aşkın içine düşmektir, kafayı gözü yararcasına. Bu aşk durumunda, etraflıca sorgulamadan, birkaç kriter esas alınarak, yeterince fizibilite yapılmadan bizdeki değerli şeylerin başkasına verilmesi ve onun da bu değerlere yeterince sahip çıkmaması durumunda yaşanan kriz halidir.  

 

Üçüncüsü ise çıkarcı sevgidir. İngilizcesi “The expediency Love” dır. Tarafların sahip olduklarını ortaklaşa kullandıkları ve tükettikleri sevgidir. Buna güzellik, makam, mevki, para dahildir. İşin içinde aşk yoktur. Sadece çıkarlar vardır. Sadece güzel olduğu için çıkılan bir kadın veya sadece zengin olduğu için evlenilen erkekler gibidir çıkarcı aşk.

 

Aşk ve güven çok yakın tanımlamaları içerdiği için Emre Yılmaz’ın bu tanımlamasından yola çıkıldığında aynen aşkta olduğu gibi; güvenin de hem gerçeği, hem sahtesi hem de gerçek sanılanı var. Bunlardan ilki gerçek olanı öyle kolay kolay kırılmaz. Kırılmayacak kadar sağlamdır ve hiç bir sebep onu kıramaz. Taraflar birbirlerini gerçekten anlarlar çünkü. İkincisi ise zaten gerçek değildir. Gerçek sandığımız ama gerçek olmayan, bir durumu tarif eder ve güvenin kırılması aslında tarafların gerçeği görmesine sebep olur. Var olduğunu sandığımız ama gerçekte var olmayan bir şey neden kırılsın ki. Kırılmaz bile. Ama gerçek olmadığını anlamaya kırılmak dersek doğrudur, cam kırılır ve bir daha toparlanmaz. Üçüncüsünde zaten güven yoktur çıkar vardır, çıkarlar bitince ilişkide biter. Buradan şu sonuç çıkıyor. Güven vardır ve bir kez kazanılır. Sonrasında kaybedilmez. Kaybedilen ise güven sandığımız ama içinin boş olduğunu koşullar gerçekleştiğinde anladığımız durumdur. Onda güven var sanırız ama aslında hiç oluşmamıştır.

 

Bir söz vardır bizim oralarda çok severim, “eğer aranıza biri girmişse biriniz mutlaka sıkı sarılmamışsınızdır”. Bu bir tarafın daha az güvendiği ve/veya güvenilir olduğunun göstergesidir.

 

Yine bizim orda bir söz vardır, çok severim. “Bir mahallede sokak hayvanları sizden kaçmıyorlarsa o mahallede yaşayanlar güzel insanlardır” denilir. “O mahalleden ev mutlak alınmalıdır” diye de eklenir sonra.

 

İşin özü güven kolay kazanılmıyor elbet, ama gerçek dostluklarda hiç kaybedilmiyor. Şimdi gerçek olmayan dostluklarda güveni konuşmanın gereği de yok zaten. Elif Şafak gerçek olmayanı kastediyor olsa gerek. Söyleyeceklerimi; Nurtaç’ın dizeleriyle bitirmek gerek.

 

Allaha Ismarladık

Güven Turizm yolcuları kalmasın

İtimat Ekspres kapattı gişeyi

Şimdi eksik yanımızın iki gözünden

Öpüp uğurladık, yalnızız elif gibi

Nurtaç İnci

Yayın Tarihi
02.04.2013
Bu makale 11764 kişi tarafından okunmuştur.
Bu Haber İçin Yorum Yapın
NOT: E-Mail adresiniz web sitemiz üzerinde yayınlanmayacaktır.
CAPTCHA Image
Kayıtlı Yorumlar
Bakkal-Çırak hikayeleriyle her zaman heyecanlanırdık. Bakkalın Çırağa, Çırağın Bakkala güven duyduğu gibi dostluklar edinirdik mahallemizde. Bazen sarsılırdık. Güvenimizin sarsılmasının sebepleri vardı. Bir tanesi; Bir söz vardır bizim oralarda çok severim, ?eğer aranıza biri girmişse biriniz mutlaka sıkı sarılmamışsınızdır?. Bu bir tarafın daha az güvendiği ve/veya güvenilir olduğunun göstergesidir.

HAMZA TEKEŞ 24.07.2013

Benim dev yürekli Faik hocam güzel bir konuya değinmişsin.teşekkür ederim ... Güvenilir insan kelimesinin azaldığı bu günlerde, güvenilir insan rolünü oynayan kişileri ayıklamakla geçiyor tüm hayatımız . Hep arayış içindeyiz: Güvenilir bir tamirciyi, arkadaşı, manavı, kasabı hatta yolda gördüğümüz bir kedi yavrusuna bile güvenmek isteriz acaba tırmalarmı diye. Ama yine de vazgeçmeyiz güvenmekten doğamızda var olsa gerek yoksa yapayalnız kalırız bu hayatta...

Erkin ER 04.04.2013

Faik bey, güven nedir diye sorulduğunda "İlişkilern temeli; yani bir kişinin yanında savunmasız kalabilmek ve onu sorgulamamak" derim her zaman.Kötü de olsa yalnızca hakikati yansıtan insanlar paha biçilmezdir. Güzel yazınız ve ifadeleriniz için de ayrıca teşekkür ediyorum.

Sevda Çelik 04.04.2013

Üstat, yüreğine,kalemine sağlık...İnşallah hepimiz Güven Turizm'in yolcularından oluruz.Yüzünüzdeki o sıcacık gülümsemeyi görüp de size güvenmemek mümkün mü?

Memnune Şehitlioğlu 03.04.2013

HARİKA KONU VE GÜZEL BİR TESBİT TEKNOLOJİ GELİŞTİKÇE Mİ YADA NÜFÜS GELİŞTİKÇE Mİ İNSANLARIN AYAKTA YADA HAYATTA KALMA SORUNU MU? MAALESEF GÜVEN NEREDEYSE TÜKENMEK ÜZERE!! SEVGİLİ HOCAM TEŞEKKÜR EDERİM BU GÜZEL PAYLAŞIM İÇİN...

Harun Yiğit 03.04.2013

Sayın hocam sizi tebrik ediyorum.O kadar harika yorumlar yapıyorsunuzki insan hayranlık duyuyor:-) Güven le ilgili yorumunuza bayıldım.. Şunu belirtmek isterim ki sizin yazılarınızı okudugum zaman kendime geliyorum.. Düşünüyorum ve hayata daha güçlü sarılıyorum ,bu bir iltifat degil size gerçekleri yazıyorum..hhocam harikasınız.Hayat felsefeniz bana güç veriyor ..Size sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum..Saygılar ve Sevgiler...

Sultan Gönül 03.04.2013

Faik hocam kutluyor selam ve sevgiler iletiyorum.

Esel Arslan 03.04.2013

Yüreğine,kalemine sağlık canım oğlum.

Neşe Karel 03.04.2013

Hocam yüregine sagllık.. Harika bir yorum... yüreginize saglık...

gönül sultan cakır 03.04.2013

Herkesin nasipleneceği ders alacağı bir durumu kaleme almışsınız ...alıntı "Yani ?mış? gibi değil ?gerçek? kalpten gelen inançla ilgi göstermek"yüreğinize emeğinize sağlık..

Saime Tmr 03.04.2013

Tespitleriniz doğrudur Faik Hocam...Güven ortamının kalmadığı bir ortamda insanın kendisine de güveni kalmıyor maalesef... Kendine güveni olmayan birinin de güvenilir bir insan olması mümkün değildir... O halde bu güven ortamını yaratabilmektir bütün mesele.. Bu da sanırım toplumsal bir eğitim sürecinden geçirilmesi gereken bir durumdur...

Korkmaz Önkibar 03.04.2013

Yazara Ait Diğer Makaleler

Çerez Kullanımı

Kullandığımız çerezler hakkında bilgi almak ve haklarınızı öğrenmek için Çerez Politikamıza bakabilirsiniz.

Daha Fazla

Arama Yap!